PİRİ REİS EFENDİ
Piri Reis (1465- 1554) dünyanın en büyük denizcisi ve coğrafya bilginidir. Gelibolu’da doğdu. Esas adı Muhiddin Piri; babası Karamanlı Mehmed’dir. Küçük yaşlarda amcası Kemal Reis’in yanında deniz seferlerine başladı. Akdeniz’i adım adım dolaştı. Gördüğü her limanı inceledi, notlar aldı. Amcasının vefatına kadar onun yanında kaldı.
Endülüs Müslümanlarının İspanyollardan kurtulmasına; Sicilya, Korsika, Sardunya ve Fransa kıyılarına yapılan akınlara katıldı. 1501’de Kemal Reis’in Navarin’i Venedikliler’den geri alma müjdesini İstanbul’a Piri Reis götürdü. Habere çok sevinen 2. Bayezid O’na hediyeler verdi ve maaşını artırdı. Kemal Reis’in vefatından sonra Piri Reis bir süre denizden uzak kaldı. Kitap ve haritalar üzerinde çalıştı.
Denizden daha fazla uzak kalamayınca Barbaros’la birlik olup Yavuz Sultan Selim’in Suriye ve Mısır fethine katıldı. Orada Nil’in ayaklarının haritasını çizdi. Başarıları sonucu 1547’de Kanuni tarafından Hint Kaptan-ı Deryalığı’na atandı. Amiralliğe eş bir makamdı bu. “Hint Okyanusu, Basra Körfezi, Umman Denizi ve Kızıl Deniz’deki Türk Donanmasının üst makamı.” Osmanlı donanmasının Venedikliler’le
Gelibolu’da Deniz Savaşı
Osmanlı Donanmasının Venediklilerle Gelibolu'da Deniz Savaşı
Aden'i fethetti. (1551) Maskat kalesini ve Umman kıyılarındaki yerlerin hepsini Portekizlilerden geri aldı. Katar Yarımadasını, Bahreyn adalarını, Hasa kıyılarını Türk sınırlarına kattı, Hürmüz kalesini kuşattı. Bu arada Aden’i fethetti. (1551) Maskat kalesini ve Umman kıyılarındaki yerlerin hepsini Portekizliler’den geri aldı. Katar Yarımadasını, Bahreyn adalarını, Hasa kıyılarını Türk sınırlarına kattı, Hürmüz kalesini kuşattı.
Ömrü denizlerde mücadele ve araştırmalarla geçen Piri Reis'in 1554'te vefat etmesiyle dünya eşsiz bir bilginini kaybetti. Geride ciltlerle eser ve bugün bile ilim alemine parmak ısırtan haritalar bıraktı. Ömrü denizlerde mücadele ve araştırmalarla geçen Piri Reis’in 1554’te vefat etmesiyle dünya eşsiz bir bilginini kaybetti. Geride ciltlerle eser ve bugün bile ilim alemine parmak ısırtan haritalar bıraktı.
İlim ve araştırmaya meftundu. Apaçık fikri de, tutkun olduğu denizler kadar engindi. Eserleri birçok dile çevrilip basıldı. Şöhreti dünyaya daha çok 20. asırda yayıldı. Osmanlılar'da İlk haritacılığı başlattı. İlim ve araştırmaya meftundu. Apaçık fikri de, tutkun olduğu denizler kadar engindi. Eserleri birçok dile çevrilip basıldı. Şöhreti dünyaya daha çok 20. asırda yayıldı. Osmanlılar’da İlk haritacılığı başlattı.
Piri Reis’in Çanakkale Boğazı Haritası Hazırladığı 2 harita halen Topkapı Müzesi Kütüphanesindedir. Üzerinde 1513 tarihi yazılı harita, 1517’de Yavuz Sultan Selim’e arz edildi. Bu harita 1935’te İstanbul’da Türk Tarih Kurumu tarafından basıldı. Piri Reis’in haritanın altına Amerika’nın keşfiyle ilgili yazdığı 5 not çok ilgi çekicidir.
İkinci haritasıysa, 1528’de 8 renkli olarak ve deve derisi üzerine çizilmiştir. Aradaki fark, ikincide ada ve sahillerin daha doğru çizilmiş olmasıdır. Piri Reis’in Amerika haritası 1929’da Topkapı Müzesi’nde bulunmuş ve incelemeye alınmıştır. Amerika’nın keşfinin on yıl öncesinde kıtanın tüm teferruatıyla Reis’in haritasında bulunması, kıtanın daha önceden Türk denizcilerince bilindiğinin açık belgesidir. Taa 1000 yıllarında Biruni, Amerika’dan söz ediyor, bilgi veriyordu. Son ele geçen belgeler, Amerika keşfi şerefinin Kristof Kolomb’un olamayacağını ortaya koydu.